DUHLAI ZORINPUIA CHAPTER 4
DUHLAI ZORINPUIA
CHAPTER 4
Lo kan thlen chuan Rintluanga chu a pêng zuia, a sawi ang tak takin an hmasa ber a nih hmêl “Mawii khawiah nge in lo ve?” ti chuan zâwt in lo ho pharh duai lam chu ka ena, ka ri pawh ka hrethiam ve hauh lova. Ka phur ve em em ringawt.
“A hla tawh lo, khu khulai lo nga na vêl khu, taka i la hrethiam lovang ang. Lo hi ngun takin en la, ri hi kan siam ve zela, thing sâng lutuk lo a inzawna ding thliah leh awmze nei deuh tak a awm khu ri chin zel a nia” ti dap dapin min kawh hmuha,kan hnungah chuan mipa ho chu an rawn ding ṭhap bawk.
Kan awmna lai hi tlâng pâwng deuh ania, khaw thlir pawh a nuamin lo ho pawh a hmuh chian theih viau mai, hawi kual vang vangin Mawii sawi ang tak takin ri chu ka hmu thiam ve ta thuaia, ka nui nghal var var bawk. Lo khat pawh chu zau tham tak an ni, an sawi ang tak takin thing la mut chu an la awm tak taka, tam erawh a ni hauh lo thung.
“Thlai chi thlâk aṭang hian in lâwm ṭan mai ila a ṭha ang, lo hla ber aṭangin ṭan ila, thlâk chhûng a rei hleinem. Mama te lo hi a hla ber a, ṭan hmasakah nei ila a ṭha ang, a hnai aṭanga kan ṭan chuan fehna tur a hla mai mai” tiin an sawi khâwm nak naka, kei erawh chuan engmah ka la hrethiam ve lo nên thu lo neih kha ka tum ve lêm lo.
U Rinpuia pawh chu a ngawi renga, min ngaihsak ang pawhin a awm leh tawh chuang lo. A bialnu neih thu an sawi nâng in vawikhat mah ka la hmu dûn lova, a rîm ngai pawhin ka hrelo. Bialnu nei si engvanga inzuia awm dûn ngai miah lo nge maw an nih le ka ti rilru neuh neuha, nge ni a ka la awm rei loh vâng zâwk.
Chu pawh chu nise engvangin nge min duh thu sawi miah siloa ka lakah thikthu a pêk chhiat leh si, min ngaihsak huam hauh lova, min hlat lutuk hek lo. A awmdân hi hriatthiam har ka ti a, chutih rual erawh chuan a ngaih la tâwk leh ka mit la tâwk leka awm dân a thiam em em thung si.
Tûnah pawh ka awm ve tih pawh hrelo ang maiin a awm leh tawha, Rintluanga a pên hnu phei kha chuan min en tawh âwm pawh ka hrelo. Hmalam enin lo lam ringawt chu a thlira, a ding ngawi vang vang bawk.
“Ni e, a hla aṭangin feh ang u. Thlai chi thlâk tam a ngai lova, Maian erawh chu cha kan la nei lo bawk nên mahni a feh hunah pawh animai” tiin Mawii pawh chu a lo inrawlh ve a, muangchangin kal chu an siam zuia.
“Lei a sa tawh lo em ni? Thlai in thlâk nghal dâwn a maw?” tiin mak ti deuh tak chuan ka zâwt a, thing la khu vuai vuai an awm bawk nên lo lei chu a sat ka ring ve tawpa. Nge ka ngaihdan chu a lo dik lo zâwk ni dâwn ni.
“Sa tawh teuh nâng, thlai chi a thlâk nghal theih zêl a lawm. A kâng ṭha lo lai te a awm zâwk anih hi, lei chhûng ril phei chu a sa dâwn lo, thlai kan tuh hma hian kan tân zel ania. A lei chhûng daiin thlai chi chu a vêng lutuk alawm” tiin Mawii chuan min rawn hrilh dap dapa.
Keipawh chu ka lo bu nghata, engmah hriatthiam nei rih lo mah ila an bulah ka chêt tlat tama, ka awm tam na na na chuan engkim ka la thiam chho tûrah ka ngai, lo lam pan chuan kan inzui thla dam dama, Mama te lo pawh a lo hla lutuk lo va, chutih rual in kei erawh ka ke a na viau thunga.
Kan kal thui ve bawk nên hetianga thui ke in ka kal ngai lova, ka chau ngei mai. Thlai chi chu in semin an tuthlawh chu an phawrh sap sapa, kei erawh hmanrua pawh ka keng ve lo nên ka hawi kual ruaia.
“Enge ka lo tih ve dawn? Heti hian ka lo awm tawp duh bik lo a nia aw, Fanghma te kha ka tuh ve duh” tiin ka en kual dan dana. An lo nui ṭhâ mai, ka awmdân chuan an nuih a tiza tih a hriat.
“Tikhan lo awm mai mai rawh, engmah i tuh ṭo ve thei lovang” u Rinpuia chuan min en chuang miah lo hian a rawn ti a, a thusawi leh min en duh miah chuang silo chu ka ngei tâwk a tlinga. Engvanga ka tuh ṭo theihloh ring ringawt nge maw a nih le? Leia ka phûm na na na chuan a ṭo âwm emai.
“Ka tuh ṭo lohna tur ka hrelo, nangpawhin i tuh ṭo theih chuan ka tuh ṭo khawp ang, min va ring lo ve” ka tih laiin midang chu an rawn nui dar dara, “Tikhan lo awm phawt mai rawh, u Rinpuia te lo ah i tuh sak keuh dâwn ania, a ṭo theih leh theihloh fiah nân a ṭha ber ang. An lo ah ngei i thlâk sak dâwn a nia aw, kan han tuh zung zung phawt ange, thlai chi thlâk chhûngte chu a rei hleinem” tiin lo ah chuan an inṭhen darh zui ta thuaia.
Lo khat mai mai chu thlâk chhûng rei hek lo, Sawma te loah chuan in sawn leh in chutiang chuan midang dang loah chuan kan in sawn zela, a tawpah chuan u Rinpuia te lo, lo dang ai fâl nalh. Mahsela midang nêna in auh phâk reng a ni thunga, ngaw tlêm in a hual tih mai chauh ani.
“Le kha Hmingi, in pa hual lo ah chuan thlai chi hi han tuh phawt la, ṭo ngei ngei tur khân aw. A ṭo lo hlauh dah a nge, thlai ei tur i neih loh hlauh chuan a pawi dâwn a nia, kei ka lo âwl ang. Va ti ve tawh rawh le” tiin Kimkima chuan a tuthlawh leh thlai chi ah chu min rawn pe a, kei erawh a thusawi avâng chuan ka lo ner nâng thung.
U Rinpuia nêna min hmeh bel fo hi ka duh miah lo, bialnu a nei tih an hre ve reng awm sia. “Bialnu nei lai chu i indem fo lo ang u aw, an bialnute riau riauin an lo hria ange, a hriat miahloh a nia aw. Bâkah kan hriatchian miahloh lehnghâl, in ti mak ṭhin emai, mahsela khawi ka thlai tuh a ṭo loh a ring bawka kan thlâk tak tak ange” tiin ip chu akin a tuthlawh chu ka lâksak a, an lo nui leh hak mai.
“In hriatchian hi a har viau a sin, kum tam tak kan lo hriat, kan hriatchian em em emaw kan tih te pawh hi kan lo hrechiang tâwk lo fo a nia, chuvangin in hrechiang tak tak tur chuan a theihloh tluk a ni. Mihring chu ze in ang lo tak tak kan nih avâng hian kan in hrechiang tak tak theilo” u Rinpuia chuan a rawn ti khauha,a lam chu ka hawi vata, min lo en ve reng mai bawk, eng a sawi tumna nge ka hre hauh lova, chhâng lo chuan ka kal daih ringawt.
“Lo kal rawh, a lei ṭha deuh lai ka zawn pui ang che. A ṭo dâwn hrim hrim” tiin Mawii chuan min rawn pan vata, amah pawh chuan berul leh changkha tih vêl a tuh ve bawka. Lei khuar dûp deuh laiah chuan min tuh tir zela, dawnfawh chu hmun zâwl deuh laiah zel chuan ka tuh bawka, nuam ka ti ve ngei mai.
Hahthlâk viau mahse ka hlim tak tak, mipa ho lah zai chungin an au luah luah renga. Ka nuih leh hak ṭhin, Mawii erawh chuan bengchheng ti em em hian a en leh vung vung ṭhin “Chauh phei chuan an ninawm dâwn ngei mai, tihian nilêngin an au ṭhin phei chuan” tiin a thaw hapa, a hmêlah chuan an zai thiam chu a tih vak hmel loh.
U Rinpuia erawh a zai ve hauh lova, kal kual zung zungin thlai chi chu a thlâk mawlh mawlha. A bân chu a tih nat ka hlauthâwng ru bawk nên ka en lo thei ṭhin lo, ka ngaihtuah ru tlat pawh hi ka inthiam bîk chiah lo.
“Zo, u Rinpuia hi i ngaihsak ve deuh em?” Mawii rawn ṭawng avâng chuan phâwk deuh tak hian ka ena, chiang taka min enin a lo thutak rana. Midang kan bulah an awm hnai em ti a ka en kual chu an lo awm hnai lo hlauh mai.
“Chutiang engmah a awm lo, ka sawi tawh kha. Bialnu a neia, mi bialpa lo duh te chu a, ka duh lo hrim hrim. Mi thinlung neih tawh sa a lo va luh tum chu keimahni tân natna mai mai a ni” awmze nei lo chuan ka ti ringawta, kha thu kha engvanga sawi nge ka nih pawh ka hre bik lo, mahse ka rilru ah a awm tlat bawk sia, hepa hian reilote chhûng pawhin ka rilru a ti buai tak tak a ni.
“Aaa sawi tawp ang, a bialnu pawh kha a bialnu a ni tak tak chiah pawh in ka hrelo, an hmehbel ve mai maia. A hmeichhia zâwk khân a duh êm maia, a kal chilh tluk tluk zel a lawm, u Rinpuia hi chu a luck ve a, a ṭawng tam lo nângin kan khaw nula hian an duh hlawm teh mai ania, tûna a bialnu anga an sawi pawh hi a zahloh lutuk vâng a ni pakhat, bialnu mumal pawh a nei tak tak hleinem, an duh duh hi an hmeh bela, amah lah hi han in sawi fiah chiam chi a ni bawk silova, tihian ngaihzâwng nei awm hian a awm ve tawp maiin ka hria” a ti charh charh a, a thutak bawk nên dâwt a nih chu ka ring biklo.
Engvanga chutia duh silo, a duh loh thu sawi silo nge a nih ang? A awmdân hi ka hrethiam thlâwt lo, amah tawp hi zir tham leh ngaihtuah tham a ni berin ka hria, a ṭawng mawh em em a, a ṭawng chhuah chhun lahin min ti danglam leh em em bawka, hetiang khawpa mipa maksak hi ka la tawng lo.
“A nih chu, chutiang te chu in sawifiah ve mai âwm, a duh tak tak loh tur nihpui anga awm reng pawh chu a van thei zawk” ka ti leh ringawta, ka ngaihdân a ni chiah lo. Mite kha a fiam zuk zuk zel bawk si, u Rinpuia chu ka en leh vang vanga, ani erawhin min rawn ngaihsak hauh lova, a lo ah chuan kal kualin a thlai chi chu a tuh mawlh mawlh ringawta.
Mawii vêk chuan “Aa an sawi dân chuan a hnar pawh a hnar ngeia, a hmeichhia zâwk hian a zar buai tlat e an tia, i bulah chuan ka sawi tawp ang. A hmeichhia hi zah hrelo, boruak ngam deuh ang hi a nia, miin an sawisêlna pawh engah mah a ngâi ngai hleinem, a zak theilo ti tawp ang. A hmeichhia zâwkin boruak a ngam miau chuan u Rinpuia lah mipa ṭawng thei zawk zawk a ni siloa, i hrethiam mai ang” a ti dap dapa, a sawi zâwng te chuan a ner sawk sawk mai
A hmeichhe mizia chu a ei vaklo pawh a ni ang, keipawhin mak ka ti. Thingtlângah pawh hetiang mi hi an lo awm ve tho a nih dâwn hi ka ti rilru a, engmah sawi tawh lova kalsawn ka tum lai chuan “U Rinpuia chu i duh ve lo em ni?” Mawii chuan a rawn ti leh khauha, engvanga chu thu pawh chu mi zâwt reng nge maw a nih le, ka awm a ti nuam lo zo vek.
“Duhlo, ka sawi tawh kha ka ngei. Sawi tawh lo teh ang, ka awm i ti nuamlo, bialnu zaktheilo deuh a neih phei chuan keichuan ngaihven ka tum lo hrim hrim. Ka mualpho phah riau riau ang tih te ka hlau a nia, mualpho vaih chuan in khuaah chuan ka hawi ngam tawh nâng, khaw pumin an hre leh nghal vek dâwna, chutiang ka ngam teuhlo mai” ka ti duaha, ka ngaihdan tak tak pawh a ni.
A hmeichhia chu chutiang khawpa boruak a ngam chuan kei hian lo hnim hnai ve deuh ila mi a biak ngam ka ring tlat, hmeichhe nasa deuh hi chu hmachhawn lo law law i la ka duha, bâkah rei pawh ka awm hma a buaipui ka neih nghal mai chuan ka hna nên pawh a in mil hlawl lo.
“Tiru chaw fâk tawh ang u, a tlai mai dawn. Kha a ngah tawh lutuk ang, in duhsak lutuk a nih kha; an ei sêng dâwn chuang lo, Hmingek nangpawh bialpa tur te lo a nih avângin duhsak viau suh” Sawma chu a rawn au lûg lûnga, a va han ṭawng thei tak.
Ka bialpa tur pawh a ni hauh silova, lung chu chhara. Vawm sak mai ka nap, “I chhe zeh zuah kha a nih chu, i duh duh sawi ṭhin suh” tiin thil dang sawi thui peih lo chuan Mawii nên chuan muangchangin mipa ho awmkhâwmna lam chu kan pana, kan hmai leh kut te chu a dum nuau tawh in ka ring.
Kangvara feh kan ni bawka, a lumin thli tleh zâwng lah chuan kâng vap chu a lêng chum chum zela, mit a timim duh viau lehnghâl. Mahni chaw fun ṭheuh chu phawrhin kan chawhmeh chu kan dahkhawm sap sapa, antui chhumna vêl la awm hek lo kan tui pai ṭheuh chu antui a tân kan hmang a ni ber mai.
Mahsela ka ei tam viau tho, ka chaw fun zawng zawng chu ka ei zo veka, rinai ramhnuaia chaw ei a lo tui duh zia ka hre ve ta in ka hria. Ka pum chu ka chûl hauh hauhva, mipa ho erawh chuan an la ei tui dâwn chauh a nih hmêl.
“Ka ei thei tawh thlâwt lo, ka puar lutuk ka pum a puak mai dâwn” tiin ka tho kâng a, ka ṭang bawk nen ka chau in lum ka ti ngei mai. Ka kut chuan ka in zâp hauh hauha, khawlum erawh a reh phah lêm hleiloa, “A ṭha, chaw ei tam chuan tha pawh an nei bik nge nge a nia, nupui chaw ei tlêm thei deuh ka duhlo” u Rinpuiam a rawn ti chu midang chuan an lo nuih puia,kher kher chuana, a va han zaklo tak
“I zak lo e a, i nupui ka ni dâwn bawk lo, i mumang kha a nih chu” tiin midang chaw eina chu kalsanin kan piaha sawntlung pâwngah chuan ka va ding vang vanga, thlifimin min rawn chhêm tâkah chuan ka hahdam sawng sawng mai. Mit chhingin ka nui var vara, ka vawikhat fehna a ni bawka hrehawm tihna reng rêng ka neilo, ka hlim lutuk tlat.
Vau ngaw chhûng aṭanga tawllawt rawn hrâm te, Bâwng nupa rawn thlâwk leh ṭhin te chu ka en kuala, sava mawi tak tak ka hmuhte chu ka hlimpui em em vek, Aizawlah kha chuan hetiang sava hi chu hmuh tur an awm ngai meuh lova, Vamur leh Chawngzawng te kha kan hmuh tam ber chu an ni ṭhin.
Hetiang ramhnuaia awm ṭhin sava te hi chu hmuh tur an awm mai mai ngai lo, an vâng pharh ang. Bâkah ram khat pawh hi kan awmna hmun leilung hi a lo danglam khawpa, khulama thingkung kan hmuh ngai loh te pawh helamah chuan an tam lutuk tlat.
Ka thingkung hriat loh chu a tam zâwk an ni hial ang, “A va lêng âwm vung vung ve, ral lehlam saw myanmar ram a ni tawha, burma ti pawhin sawi tawp ila, khulai khu ṭiau lui chu a nih khu” tiin Mawii chu ka bulah rawn ṭhu in kan thlang la hla deuh taka lui lian pui luang cham pût mai chu a kawka.
A ral lehlam ka en chu a sawi ang tak takin khua a lo awm ve nuala, burma ram chu alo lang ut mai. Ka thlir vang vanga, lungte pawh an ti lêng dâwn dâwn a lâwm. Pipute hun laia an lo chên tawhna ṭhin a ni ve ngei awm si a, helama ka kal chu ka vânnei ka in ti tak tak ani.
Ṭiau lui te hi vawikhat mah ka la hmu lova, ka en uluk viau mai. A kam vêlah chuan phai leilet neiin in a awm bawka “Khulaia khua khu i hmu em?“ a tihchuan ka bu nghata “An fel a sin, kan la in pawh hlawma. Volleyball te, football tournament an siam te hian kan la in sâwm tawn fo a, kan khaw lam nên phei chuan kan in pawh zual khawpa, eng emaw ti hian kan in kalpawh fo mai. Helam tlâng dung hnaih phei chu Mizo ṭawng la hmang an tama, an khua a kal pawh a nuam” tiin a sawi dap dapa, ka lo bu ve nghat nghat bawk.
Khaw hla deuh erawh romei zâm a tam êm avâng chuan hmuh a harin an lang paw chûk a, khaw thlir chu a nuam lêm lo khawp mai. Hla a romei zâm chungchâng an lo sawi ṭhin te pawh hi a âwm lo love, eng emaw ti tak hian lung a ti lêng a, nun a ti hnîm ve ruih thei.
Mipa ho pawh an kham ta aniang an chaw funna sarang chu chhar khâwmin an rawn tho chhuak phak phaka “Kan haw tawh mai dâwn em ni? Hna a awm tawh rih chuang lova, mangkhawh lamah teh hian kan in lâwm duh angem?” tiin an in râwn khâwm nak naka, Mawii nên erawh kan va tel ve lêm lo, mipa titina kâra lo va in rawlh chu a nuam lo riau bawk nên ngawi reng chuan kan lo thlir dûn tawpa.
“Mangkhawh chu kan lo kan dân a inang silova, a hahthlâk bawk nên mangkhawh zawh lamah kan in lâwm chhunzawm mai a niang chu, khawh tur kan nei tam hlawm lo niin a hriat a, kan la sawi ho dâwn ania, a tu emaw ber hian group lo siam ula kan in add khâwm dâwn a nia” u Rinpuian a tihchuan Sawma chuan a lo siam tur thu in a chhâng a, midang pawh chuan an lo pawmpui ve mai bawk.
Kan lam pana an rawn phei rual chuan Mawii nên chuan kan in en ralh ringawta, kei pawh hmanrua ka in ngaihtuah ve angai ngei ang. Ka hna ringawt chu in entir an vâng ṭhin bawk nên in lama awm chawrh chawrh tur chuan ka peihlo, a reh thei bawk si. Feh ve zêl ila ka tân pawh a nawm zâwk ka ring, naktuk erawh vaccine pêk nghal ka ngai a. Rintluanga nu nu Thangi pawh ka biak angai ngei ang.
An khaw naupang an tam leh tlêm pawh ka hre lêm lova, chutih rual erawhin an khaw dinhmun en chuan an tam chiam lo tûrah ka ngai ve ringawta, nge ni an lo tam phian zâwk dawn ni.
“Haw ang u le, kan haw tlai lutuk chuan a chi loh ang. Bâkah kangvara kan awm rei lutuk chuan kan hmelchhe zo vang” tiin Faka chu a rawn phun sapa, midang chu kan lo nui dar dar thung. Nitin an feh âwm tho sia, hmelchhiat dâwn chuan an hmelchhe tho tho ang tih chu hriat sa reng a ni.
Kan inzui haw leh diah diaha, kawng chho a ni bawk nên ka thaw leh hak ṭhin. A chauh thlâk hle hian ka hria a, chutih rual erawhin ka chauh thu erawh ka sawi duh biklo, nawi min ti lutuk palh ang tih ka hlaua. Mawiin erawh a kal thei phian, an ni chu kumtin an tihdan ṭhan a ni a, a âwm ka tihpui viau bawk.
“Chawl lawk ang u hmiang, hmeichhe pahnih hi an chau lutuk ange. Hei Hmingi phei chu a thi lo chauh tawh a nih hi, a thaw ṭha thei tawh reng reng hleinem” Maman a lo tihchuan midang pawh chuan engmah sawi lovin Rintluanga pên na bulah khân min chawlh pui hlawma.
Chutia kan chawlh tâkah chuan keipawh ka thaw huai mai, ka thlan te chu a luang ve zawih zawiha, ka damchhungin hetiang kawng thui hi ka la kal ngai lova. Ka ke te chu ana ut ut tawh nângin engmah ka sawi duh lêm lo, nêp min tih ka hlau a ni ber mai.
A rûk chuan ka tuar ngawt ngawt a, ka châwn leh mal te hi ana ut ut mai. Rei vaklo kan chawlh hnuah chuan kal an rawt zui leh ta thuaia, kal pah chuan an infiam leh zuk zuk ṭhin a, kei erawh ka chau bawk nên engmah ka sawi ve peih lo.
Chutah kal lama kan pelh tâk luite tui luan her herna kan thlen rual chuan ka thaw huaia, ka lâwm ngei mai. Kal sauh sauhin chutah chuan kan châwl zui leha, kawr tui thiang vawt raih mai ka in rual chuan ka kaw chhûng lam sa ham ham pawh chu an dai nghal suai suaia, ka hahdam nghâl sawng sawng bawk.
Thinghlim hnuaiah kan châwl tawh bawk a, chawlh pawh a nuam tawh ngei mai. Ni sa a chawlh kha chu chawlh man a awm lo riau hian ka hria, a lum dân a ngai reng miaua.
“Kan haw hma bawka, zanin chu Hmingi inah inhmu khâwm ila, zai ho teh ang u. Thlaêng lawm pah a nimai, nang Rina i guitar rawn keng la, thlaêng lawm pawh a khât tawh a lawm. Nakinah hna kan thawh tak tak chuan zân lên chhuah reng pawh kan peih leh tawh dâwn lova, sawhthing an rawn lâk ṭan phei chuan kan buai dâwn a nia” Sawman a tihchuan midang pawh chu an lo bu tliar tliara.
An phûr zui ta phian lehnghâl, keipawhin a rûk tak chuan chutia thlaêng lawm chu ka châk ru ngei mai. Khulamah khân kan ti ve ngai hauh lova, ṭhian ho a kan lên chhuah ve pawhin party na a kal a nih loh leh khawpawnah mipa ho in zu an ina, hmeichhe ho khân kan lo nghâk ṭhap zel thunga. Thingtlâng lam chu a lehlam takah chuan nuam ka ti a, an nun dân hi a la mawi zâwk fe.
Inhnial leh in sawisêl te awm ṭhin mahse an nundan hi a hahdamthlak ka ti a, thlaêng lawma ṭhianho a zai te, hetia in lâwm ho dial dial te. Inkawm khâwm leh fiamthu thawha nuih bâwk bâwk te hi a nuam dâwn hian ka hria a, keini lam angin phone leh hlim hlawp dang an ngaina hauh lova, hnathawh lai phei chuan phone an khawih lo tluk a ni.
Ṭhianhoa an awm khâwm chuan titiin tumahin thildang an in tihsan ngai hek lo, keini kha chu ṭhenkhat phone lo bih ngur ngur te, a ṭhen lo intibuai tâwk an awm ṭhin a, hetah erawh an in kâwm khâwma, fiamthu an thawha. An nui ho dar dar zela, khawiah pawh kal se buaina an chawk chhuak ngai miah lo bawk.
An duh duh dâna nung ve tho si hian a ṭha lo zâwng leh midang tâna hnawksak in an awm ngai hauh lova, zân reia bike a chak leh ring tak taka tlân te kha hriat tur an awm ve ngailo. An khaw hruaitute an ṭha viau a nih ka ring, khaw tê chhe lutuk an ni bik lova. Nula leh tlangvâl pawh an tam ve a, hetiang khua rêng ruanga bike neilo chu an awm dâwn hauh lovang chak tak taka tlân chîng pawh an awm ve tho ang.
Mahse khawtlang hruaitu ṭha chuan mi an siam ṭha ṭhin an tih angin an hruaitute an ṭha tâwk a ni tih ka ring ve tawp mai.
“Kal leh tawh ang u, in tihfai vat te ka duh. Thak neuh neuh ka kaia, a hrehawm riau” Lalrina chuan a rawn ti ve khauha, midang pawh chuan engmah an sawi bik lova, tho chhuak phak phakin an ippui chu an ak zui leh sap sapa.
Mawii nên pawh kan ṭawng tam lo dûn viau mai, muangchang chuan kan inchhawm haw leh bek beka. Hmeichhe pahnih chu hmaah min kal tir in kan zai ngai tak hian kan hnungah chuan muangchang hian an rawn kala.
Kawngpui kan chhuah tâkah chuan thawk la ham ham hlawmin kan in nghâk khawma, “Chho leh chhuk lâwng lawnga feh hi chu a ninawm tawh a ni, kan sawhthing lah hi engtikah nge kan hralh ang pawh hriat a la ni hauh silo, tihian hah lutukin kan enkawl ve a, thlan tui luang zawih zawiha kan enkawl kha tlâwm tê tê in an rawn lei leh emaw a ni anga, a ninawm a ni. Hausa sa vek te hian piang ila hnathawh hi a ngai lo mai tur” Faka chuan a lo ti hluk hluka.
Midang chu kan lo nui ṭhâ a, a sawi dik tho mai. Hausa sa hian piang ila chuan kan nung thiam tak tak pawhin ka ring lova, kan dam rei theih lah ka ring heklo. Hausak miau chuan awm âwl bak kan ngai dâwn lova, chu chuan tlakranna min thlenin a tui tui kan ei anga, kan taksa hian a tuar lo vat ang.
“Sawrkarin man a siam sa tawh a, a thutiama a din te chuan kan hlep chhe êm êm nâng. An thutiam ang erawhin an che chak theilo a nih hi, thutiam hi chu a awlsama, kâ hi chuan a sawi zung zung theia. Mahse hlen chhuah erawh chu a harsa ve fu thung si a nih hi, dawhthei tak hian kan nghâk anga, a tâwpah awm ve nei lovin a ri ral ang tih a hlauhawm zawk” Sawma chuan a lo ti leh dap dapa.
Tûnah april thla kan kai dâwn tawha, sawrkar lam che muang lutuk chu ka ngei ve lek lek mai.
“Ehe saw, kan vawm chhin aw” Kimkima rawn tih ri leh kan piaha khuaifung thing zara lo awm khâwm hmur lam bawk chu a rual a, in rin hman ni hek lo. Khuai chu an rawn thlâwk pheia, midang chu an tlânchhe nghal bawk.
“Vantluangkim ka hnek dawn che” Faka tiri leh an in zâp vut vut chu ka hmuh hmaih lova, keipawh ka bâng chuang lo ka theih tâwk chuan ka in vai vak vaka, ka lu ah chuan an fu ṭhup ang te hian ka hria a, ka au chûl bawk. Ka tlân ve paha, mahsela ka ke bilhin ka au zui ṭhat a, ka ke chu a na nghal vawng vawng bawk.
Chutih lai chuan u Rinpuia chu ka bulah rawn dingin a kawr chuan ka lu chu a lu nên chuan a rawn khuha, “Che tawh suh, i chêt nasat poh leh an zuk nasa ang che, che lo khân awm la an tlânsawn thuai mai ang” a rawn ti supa, a aw ah chuan chi aina a lang ve hauh lova, kei erawh ka talbuai hle thung.
Ka tâl leh tur chu min rawn kuah betin min vin zui leh ṭhak a, tâl tawh lo chuan ka tâwp ve zui ta thuaia. Chutia kan awm reng tâkah chuan khuai min bâwm vut vut tu te thâwm chu a reh zui ta duaka, u Rinpuia chu ka en chho a, kan in khuh bawk nên a hmêl erawh ka hmu chiang thei hauh lo.
A kawr chu la sawnin “An zuk tam hman che em?” a rawn ti zuia, ka taksa chu a en kual nghal zat bawk. Kei erawh ka chal chu a sa huam huama, ka nghâwng vêl pawh a sahal a ni ber mai “Ka chal leh ka nghâwng vêl hi a sa hal lutuk, a mar pung in ka hria” aw khûr dar dara ka lo tih lai chuan a khi suka, ka hmai vêl chu chiang tak hian a en bawk.
“An zuk tam vak lo che a nih kha, tâl vak vak lo phei la chuan an zuk tam hman hauh lovang che. Vantluangkima kha hauh ngei a ngai a nih kha” a ti zuia, midang ka hmu pha tawh der silo. Ka chal leh ka nghâwng vêl chu an sa huam huama, chhûng lam aṭang chuan a na tur at at mai.
U Rinpuia ka en chu a hmai chu a lo him pial mai, engtin nge a him theih bik ni? “Engtin nge an zuk loh theih che? Nang hi khuai zuk i haw lo zâwk nge?” ka tihlai chuan a lu a thing nar nara, ka hmaiah chuan a rawn piai zauh bawk.
A awm dân chu ka ngei tak tak a ni, “Ka in khuh nghal vat a lawm, i chal chu a vûng ṭan a nih kha” a tihchuan ka chal chu ka khawih zauha, dik tak chuan ka haw tak tak a ni. Kimkima chu hauh hrep mai ka châk bawk, thui vak lo kan kal leh hnu kawng kawiah chuan midang chuan min lo nghaka.
Ka chal lah chu rinai a vûng chak bawk nen ka khaw hmuh thleng chuan a danglam phah vek hian ka hria, u Rinpuia nên chuan midang chu muangchang hian kan pana, an bul kan thlenga an rawn hawi chhuak hmêl ka hmu chu ka insûm thei ta lo ka nui phuh ṭhawt mai.
An ni lah chuan lâwm lo lutukin min en bawk, an mit te, an hmuite chu khuaiin a zuk a vâng chuan a lo vûng lûk hlawma. Mawii tak ngial pawh a bâng biklo, ka nuih lah chu a za tawlh tawlh lehnghâl.
“Vantluangkima vâng vek a ni, Hmingek min nuih hauh suh. Kha nang pawh i chal mar pung nên kha chuan Avatar kha i ang tehmai a nia, nui ngam tur pawh i nilo, haw vat ang u. Vantluangkima kan lo hruai kher kher chu min ti chhe vek a nih hi, engvangin nge khuai kha i vawm? An bu kha ka va la a nga, ka ei tir hrep zâwk dawn che emaw ni? En ta che, kan hmelchhiat vek hi” lawm lo lutuk chuan Maman Kimkima chu a ena, an hmêl bui lûk nên chuan nuih loh a theih tak tak lo, an chhe tlâng êm a ni.
Kal mai kan tum lai chuan ka ke chu a rawn na zual tulh tulha, a tir ang kha ani tawh hauh lo. Ka chal lah chu a rawn vûng ṭan tih hriat tak hian ka khaw hmuhte chu a ti zîm veka, Mawii te ka en a piang lah chuan ka nuih a za zêl bawk si. Ka hawi sawn leh ṭhin a.
U Rinpuia erawh a inkhuh avâng khân a him pial thung, a bân vêl erawh chu a vûng ve deuh lâk mai. “Ka ke hi ana lutuk” ka tihchuan ka lam an rawn hawi ṭhapa, zawhna mitmenga min en chu ka hmuh hmaih lo.
“Ka ke hi kan tlân chhiatna lamah khân ka bilh palha, a ulh a nih ka ring. A na ut ut mai” inthlahrung tak chuan ka ti a, ka inthlahrung tak tak bawk, an vûng lêk lûk bawk si a. Chuta kârah kei ka lo la inhliam belh leh bawk si.
“Hmelchhiat sa nên a va in mil love” Faka chuan a lo tihluka, an sawi ang tak takin u Rinpuia tih loh chu tûnah hian tumah hmêlṭha in ti tur kan awm lo. Kan hmelchhe khat tlat, khuai min zukna lai lah chu a sa huam huama, a thak em em bawk.
Ka lu te chu a sa hum hum mai te hian ka hria “Ka pua ange, kal rawh u” u Rinpuia chuan a rawn ti khauha, kan en nghâl ṭhap mai. Midang hmêl erawh ka en ṭha duh tawh lo, ka en chuan ka nuih a za zela, na tawrh lai laia lo nuih chiam lah thil tih chi a ni silo, midang phei chu han nui pawh nise hmelchhe deuh chunga nui an ang viau ang.
“A ngai lo, ka kal thei mai ang. Tiang hawl tur min siamsak mai rawh u i kut a nat kha nang phei chuan min puak kha chu sawi suh” ka lo ti sapa, ka inthlahrung a ni ber mai. A ni pawh a bân a vûng veka, min puak reng theih ka ring lo, bâkah a kut ṭhuina a peh ka hlau ani ber mai.
“Huiz kan Kimphaka vâng vek a nih hi, ka lungawi thei lo, ka hmui te hi a sa vek, kei phei chu ka inkhâwm ngam pawh ka ring lo. Ka zak emai, ka hmelchhe dâwn hian ka hria a ni” Mawiin a rawn tihchuan ka en zawka, a mit lehlam a lo vûng nasa tawh bawk nên a mitmu pawh a hmuh ṭhat theihloh, insûm ka tum teh nâng in ka insûm hman tawh lo ka nui phuh huka.
Ka enkuala, an hmui lian lutuk te, an hmai leh mit vûng lêk lûk te chuan tûnah chuan tupawhin hmu se an hlau ngei ngei ang. An ni pawh an nuih a za ve tho si, an thinrim bawk si chu an ṭhen sak sak ringawt.
“Ni e, inkhawm ngam tur chu i nilo. I chhe full tawp, in thlen rualin mu bo hmak rawh, i vûn hma pawhin i rapawm sa a nia, i mit a han vûng phei kha chu maw Phungpuinu i ang lutuk” Faka chuan alo ti lehnghâl zata, hepa hi chu Mawii hi a tilui ve peih ngawt mai, a ni phei chu a hmai chu vûng lo lai pawh a awm lo, mi thau lutuk mit lang ṭha theilo hi a ang ber mai.
“I hmelṭhat bik loh kha aw, khatiang khân min ti miah suh, haw vat ang u. Ka lungawi thei miah lo a nia, in harh thit thet lutuka, kan tawrh phah a nih hi” Mawii chuan tiin hma a hruai zuia, kei erawh ka buai ru ngei mai, tiang pawh chu min la siam sak bawk siloa, min puak chu a tum tak tak nge mawni.
“Lo lâwn vat la, tiang chu a buaithlâk. Kan thleng har mai mai, in thlen ve leh tui lumin zût zawk la a ṭha zâwk, ka kut chu ngaihtuah suh, ka ṭha ” u Rinpuia chuan a hnung rawn dawh pah chuan a ti a, a mitmeng chuan hmanhmawh turin min mitmei zauh bawka, kei erawh nuam pawh ka tilo.
Kawng a la thui ve si a, amah chauhin min puak phei chuan a chau dâwn lutuk tlat, lâwn mai lo chuan kal mai ka tuma a harsa bawk si. “Lawn vat teh, kan in puak chhâwk ang che. Hun i ti rei, miin min hmuh tam hma a in thlen vat kan duh, hetiang chuan tumah in hmuh tam tir ka tum hauh lo ania” Sawma chuan rawn tiin u Rinpuia hnungah chuan min nam bawk nghal thlawp mai.
Hepa tak hi chu aw, mi hi dimdawih taka tih a tum lo rêng rêng, awmsawn tum tawh bik lo chuan u Rinpuia nghâwngah chuan ka kut chu ka suiha, a niin ka kaihza a dawmin min thawh chhuahpui zuia, rit min tih loh hmêl viau mai.
“Kal ang u le” tiin min kal pui zuia, kal pah chuan Kimkima chu an hau leh mawlh mawlh tawha. Keipawhin khuai a vawm kher kher kha chu ṭul ka ti lo viau mai, khuai zuk ka haw si a, ka chal laiah tak min zuk dâwn bawk nên Avatar ka ang an tih pawh kha ka ringhlel lo, ka chal hi a mar pung anga, ka mit vêl a pawt mak vek dâwn tih ka hai bik lo.
U Rinpuia chu ka en leh ṭhin a, hmalam en hian engmah sawi tawh lo in min kal pui mawp mawpa. Chau hmêl pawh a pu lo, Mawii leh Faka chu midang in hauh na kârah an lo inhnial ve reng bawka, mi pariat lek ni chungin kan thâwm erawh mi tam tak ang mai kan ni.
Ni lah chu a sa in u Rinpuia biangah chuan thlan a luang zaih zaih renga, ka kut chuan ka hruk sak leh zauh ṭhin. A ni pawh ngawi reng hian a khi sak sak mai, a chêt dân hian mak min tih tir riau zel, a ṭawng tam hauh lova, chutih rual erawhin kei min chhaih leh thu mak deuh tak taka min biak a thiam hle a, midang bulah ṭawng tam hauh silo hian hotu nihna a nei tel tlat lawi si.
“Khawi ka lo paw ve tawh ang, in puak chhâwk zung zung ila, kan kal sâwt a nimai. I bân te pawh a kham tawh ang, zeilo fâl thei lutuk mai, eng mit nge a neih bik ni, midang zawng pawh tumah an ke an bilh lo” Sawma chuan rawn tiin min rawn puak zawma, ka ngawi kar reng mai.
Ka inthlahrun sa nên mi a intithlahrung zual. Ka chhâng lo hrim hrim, a lehlama chutia hmai leh hmui vûng lêk lûk a kan kal ho dal dal chu phungpui chhûngkua te pawh kan ang tak tak a ni. A tu a mah han hmêlṭha fâl kan awm lova u Rinpuia awm lo phei se chuan kei ngei pawh hei ai hian ka vûng nasa dawn tih ka hria.
A hun takah min rawn chhana, chu chuan khuai min zuk nasa tur lakah ka him phah tih ka hria. An vai chuan Mawii tih loh chuan min in puak chhâwk liam liama, an fel ka ti takzet, an chauh dawn tehlul nên tumahin ka tâna ṭawngkam hriat nuam lo tur an chhâk chhuak hauh lova, thingtlâng tlangvâl tlawmngaihna ka hmuh belh nimaiin ka hria.
Nisa hnuaiah min hau lo leh hnawk min ti hmêl pawh pu miah lo in min in puak chhâwk zak zak chu a nia. Ka vawikhat feh ve naah buaina ka thlen nghâl pang erawh ka inthiam lo viau thunga.
Khaw chhûng kan thlêng ṭep tihah chuan pa pakhat kan tâwk hlawla, a ni lah kawng lam ringawt bih a ni bawk nên a rawn dâk chhuakin min hmu chu a au tuara, a zuang dawrh bawk. Faka min puak lai a ni bawk nên a nui huka, “Phu nasa mai mai teh e, a thlarau a thlâwk chhuak hman hialin ka ring” a ti supa, keipawh ka nuilo theilo, a phu chiang ve êm bawk a ni.
“Nangni ho chu enga ti chêr chûr nge? Kha in va vûng puar nasa hlawm ve, ramhuai emaw ka ti dawn cheu a lawm” kan mi tawh pa chuan ala rawn tizuia, a nuih loh theih loh. Keini pawh in hmu ila chuan kan phu ve tho in ka ring.
“Nia, feh kawngah khuaifung an lo awm a, Kimkima hian a vawm pek a lâwm mawle. Rinai an lo kawlh phian si a, kan vûn phah a nih hi” Mama chuan a lo ti a, kan mi tawh pa chu a nui zui hawk hawk mai.
In kal pêl zuiin keini pawh khaw chhûng kan thlen tâkah chuan ka thaw huaia, ka in pawh a rawn lang nghal zat mai. “Khaw hawi a va sâng dâwn lo em? Nula ho kan zunah kan uai tir thei rih dawn lo a nih hi a, Vantluangkima hlei lutuk leh naupangchhiat reh thei lo vângin hmêlṭha to hmelchhia ah kan awm phah ta a nih hi” Sawma chuan a rawn ti leh bai baia, an la lâwm thei chiah lo a nih hmêl.
“Zo ka haw nghal mai dâwn aw, mi min hmuh tam hma hian in thlen vat ka duh. Ka zak emai, hetiang chuan tumah in hmuh tir chi pawh anilo, naktûk lam pawh inah awm rih mai angai ang, hetiang chuan pâwn ka chhuak ngam lovang” Mawii chuan a rawn ti zung zunga, keipawh chuan ka hrethiam viau mai.
A vûng nasa si a, nikhat thil thu ah chuan a reh mai dawn lo tih lah a chiang renga, keipawh a rûk tak chuan Kimkima chu ka dem ve deuh hlek. In rinna pawh awm hman lêk lo vin a vawm thut bawk si a, chuti nilo se chuan hetiang em em hi kan ni lo tur.
“Aw le, haw rawh a pawilo a nia, keipawh ka in enkawl vat a ngai ang. Ka lu te hi ana ut ut mai, zânah kan in be dâwn a nia” ka lo ti ve vata, mipa ho erawh an la ngawi reng thung. Mawii pawh chu engmah sawi tawh lo chuan a hawi zui a, ka in kawtah keini ho erawh kan ding ṭhap a.
“Kan haw ve tawh mai dâwn a sin, Zorin nang lo buaipui mai rawh aw” tiin an kalsawn zui ta diaka, thâwm chu a reh nghal duk mai. Sawi mai tur ka hrelova, a haw ve mai dawn emaw ka tih lai chuan u Rinpuia erawh a la awm reng thunga, enge tih a la tum ni?
Min ngaihtuah ti dawn ila chutiang tur pawhin a enga mah ka ni hauh silo, amah chu ka melh zauha. A bân vûng lai te chu lo enin a thaw haka, “Lut ang hmiang, ka kut hi i tuam ṭhat ve pawh angai ang” a ti liam puata, a kut ka en chu ka tuamna chhanah chuan a lo thi ṭiam ṭiama, a ṭhuina kha a peh tak tak a nih ka ring bur.
“Tinge i sawi vat loh, min puak ve loh mai tur che a nia. Lût vat ang” tiin in chhûngah chuan ka bai lût zuia, ka inthlahrung a, keimah avânga a bân ana leh pawh chu ka inthiam theilo. Ka phi ruai a, tih hmasak ber tur pawh ka hrelo a ni ber mai.
“Tikhan lo awm rawh, a tuamna tur dang ka va la ang' ti zung zungin ka room lam chu ka pan pheia, ka ke na avâng chuan ka ner leh sak ṭhin. Ka bilh na phian a nih ka ring, chhûng lam aṭang chuan min tur ut ut mai.
Ka chhuah leh chuan u Rinpuia chu ṭhutthlengah chuan a lo ṭhu leh reng tawha, zial zu in chunglam hawi hian a daka, a tukkhum chuan ṭhutthleng nghen chu do in a mit a lo chhing vang vanga, a awmdân chu a hahdam hmêl hle a, ka thlir vang vanga, ka thinphu chu a rang leh et et tawh mai.
A hmel ka hmuh hlek pawhin ka lungphu a rang a, a aw ri ka hriat ringawt pawhin keimahah danglamna a siam a, loh theih lohin ka duhna a pung tial tiala. Ka duhna a pun rual chiahin ka ta a nilo tih ka hrechiang tulh tulh thunga, engvanga midang ta a ni tih ka hriat reng hi min duh tir kher nge maw a nih le, khuanu pawh hi ka dem lek lek mai.
Kha ti zât bemtu ka nei chung pawhin tumah ka ngaihsak ngai lova, tumah han duh bik leh ṭha tih bik pawh ka nei ngai lo. Tûnah khâng min bemtu te aia hmêlṭha bik tih tur nilo, a hausa bik tih tur pawh ni chuang lo zûnah min uai tir leh tho si chu ka dem lo theilo, ka ta a la nilo zuia. A ṭhatna chiam sawi tûr hre hauh silo in ka vei bur bawk te hi ka inhuat chhan an tling.
Muang châng chuan ka pan pheia, ka pan phei lai te pawh chuan a la rawn meng chhuak lo hrim hrim, ṭhutthleng nghenchhanah chuan a bân a kham ar ara, thil dang reng reng ngaihtuah lo tih hriat tak hian a suangtuahna ah a chêng ni ber in ka hria.
A kut chu ngawi reng chuan ka chelh saka, a tuamna chu ka phelh sak zui mial miala, ka chêt dân ang ang chuan min be miah lo hian a lo dawh tawpa, keipawhin engmah sawi ka tum biklo. Chutih rual erawh chuan a mi uap erawh ana leh em em tawh mai, khur deuh der dera a kut tuamna ka phelh zo chiah chu ka thaw huai mai.
A ṭhuina chu a lo peh lo hlauha, chutih rual erawh chuan a hliam lai aṭang chuan thisen a lo chhuak tam viau thung, min puakna lamah khân a ni ngei ang. Ka rit ve bawk si a, bâkah min paw kher kher bawk nên thi lo chi pawh anilo, lapua chuan ka hruksak mawlh mawlha.
“Min puak loh mai tur che a nia, tlêm a tlêmah hei a ṭhuina a peh lo chauh a nih hi. In enkawl ṭha rawh aw, i hliam hi a hil ṭhat loh chuan thil pawi zâwk pawh a thleng thei a nia, hna phei chu thawk lo rih la ka duh, rit chawi lam hrim hrim kha chu tilo la a ṭha khawp ang” ka ti leh dap dapa, ka rilru tak tak ka sawi bawk.
A hliam hmuh hi nuam ka ti hauh lova, ka chhûngril lam aṭang hian hrehawm ka ti em em ringawt, muangchang hian a rawn meng chhuaka. Min la chhâng chuang lova, a mit chuan ka mitah tak rawn melhin a kut chuan dim tê hian ka biangah chuan a rawn dawma.
Enge tih a tum tih hriat tuma ka en reng lai chuan “I chal vûng chu i tih reh vat a ngai a nih kha, zubui i ang reuh lutuk” a rawn ti daiha, ka mengphawk ngei mai. Zubui ber kher min an tir chu ka duh lo viau bawk, ka in hup vata, ka zak ngei mai, kha khuai in min zuk kher kher kha ka ngei hle bawk.
Ka hawi chhuak ngam tawh lova, ka kûn ngar mai. Ka chal a vûng tih ka lo theihnghilh chiang lutuk tlat, a ni erawh a nui suk suka, min en reng tih pawh ka hria. A rawn awm hnai sauha, ka khabe ah chuan rawn dawm lehin ka chal khuai zukna lai ah tak chuan a rawn fâwp zauha, a chêt dân rêng rêng chu a muangin an dam raiha, thinphu a ti rang a, thâwk a ti sak ṭalh mai.
“I hmêlṭha tho a nia, i ke chu hmeh vat angai tih i hria ang chu tiraw? Tikhan lo ṭhu rawh, tuilum ka chhuansak ang ch” a rawn ti leh sapa, a tho chhuak mai dawn emaw ka tih laiin ka kutah rawn vuanin a fâwp zui zauha, a thaw zui ham ham bawk. Kan vêl a thil dang thawm te chu an reh duka, amah chiah chuan ka rilru a luah bawk.
“Ka va ti lawk ange, i nat kha lo ṭhu rawh. Engmah tih a ngailo” tiin thudang sawi leh tawh lo chuan a chhuak zuia, ka en zui reng ringawt.
Engvangin nge ka rilru a tihbuai em em mai le? Min duh ang a awm siin ka hnaih thei tak tak lova, min ngaihsak em em siin beisei tur erawh chuan a awm leh duh hauh lova, ka hlat dâwn leh a rawn lang leh nawlha, ka hnaih dâwn leh a in pawt hla leh thiam viau lawia, hepa hian ka rilru a tibuai vek ni ber hian ka hria a, ka lakah hian eng game nge khelh a tum ang tih hi ka ngaihtuah ber a ni.
Engpawh chu nise ka theih chhûng chuan ka in vêng tur a ni tih hi ka ngaihdan a ni bur bawk. Pâwn lam aṭang chuan rawn lûtin ka bêl pakhat chuan tui a rawn khai lût a, ka gas ah chuan a chhuang zui zat bawk. A chêt dân chu ka en renga, a ṭawng lova a thil tih laiah chiah chuan rilru a pe tih hriat tak hian ka lam pawh a rawn hawi lo hrim hrima, keipawh hi enge ka beisei ni, a ni te chu mi bialpa a ni ti a inhrilh in ka hawisawn zui ta thuaia.
Ṭhutthlengah chuan ṭhu kaiin ka pheikhawk chu ka phelha, ka ke ka en chuan a lo vûng deuh ala. Ka bilh na viau tak tak tih chu ka hre mai, ka hmeh rual chuan ka ner nghal sawk a, a na nghâl rawih rawih mai. Heti hi chuan ni thum vêl tal chu ana dâwn tih ka hria a, ka huphurh ngei mai.
U Rinpuia chu pâwn lamah va chhuak zawkin chawhtawlh chu a va la a, tui chu a sa ta nge chawhtawlhah chuan thli chhuakin ka lamah chuan a rawn phei zuia, a chêt dân chu ka lo en reng thung. Engvanga haw mai lova min buai pui leh nge a ni tih ka hre hauh lova, mahsela chutia ala awm chuan min ti lâwm ru tak zeta, keimah mai chuan ka inbuaipui thei dâwn lo tih ka hre chiang êm a.
“Puan thianghlim i nei em?” a rawn ti supa, keimah pawh min en chuang lo chuan ka ke chu a bih chianga, a nat dân chu en chian a tum ni berin ka hria, kei erawh chuan ka en leh duh tawh lo. Ka en zâwng ringawt pawh hian a nat belh nimaiin ka hria.
“Sawlaia ka puan bân saw hmang rawh, ka suk fai tawh a nia, a ṭha a ngem? I duh loh pawhin a dang a awm tho a nia” ka ti a, ka in chhûnga tlâng bân ka siam chu ka kawhhmuh zuia, ruah a sur palhah a rem châng phian bawk nên ka thiam ang tâwk khân ka siam ve kha a nia.
Chutah tho chhuakin ka puan kawh hmuh chu a va la zuia, tui saah chuan rawn chiahin a sa deuh nge a chhêm dai leh hnuhnawha. A chêt dân chu ka lo en reng thung, “A na deuh mai thei, lo inring rawh aw” a rawn ti sapa, ka ke chu la kâng in puan chuan a rawn dep zuia.
A sa bawk nên ka ṭhen nghal sawk mai, chutah a zût zui phei chuan a na nghâl rawih rawiha. Ka ṭhen nghal chawk chawk mai, a lu chu dawmin ka in pet fan fana, rum chhuah loh a har lutuk. A na takzet, a tui lah a sa bawk si ka ke chu a durh dâwn te hian ka hria a, ka mittui chu a tling nghal pam bawk.
“I dim deuh thei em? A na lutuk” ka ti sapa, ka thaw halh halh bawk. A ni pawh chu a châwl deuh data “Kan hmeh khân a dam vat zâwk dawn a lawm, chutilo a khatia i dah mai mai chuan ana hlen thei a nia, i tuar rih a ngai a lawm. Khatiang in ulh chu a na tur a lawm, lo tuar teh” ti lehin ka ke bawk chu a zût zui leha, a pawt tel bawk nen na tak a ni.
Ka kut chu ka hûm ruha, ka mit ka chhin sawk rualin ka mittui chu ka tum vâng pawh ni em em lo hian ka biangah chuan a rawn luang ta papa, ana bawk êm a ni. Midang pawh nise an ṭah loh bik ka ring lo, ka ke lah chu a sen hlara, chutah a kut chuan a rawn nuai kual a, ka ke hmawr lam aṭang te chuan a pawr bawk nên ka er ngawng ngawng mai.
“A na lutuk ti tawh suh, ka thi dâwn” tiin ka ṭhen chawk chawka, a rawn thaw haka. Hahthlâk tih hmêl taka min enin a rawn hawi chhuaka “A nat a ngai a lawm, khatia i dah tawp chuan ka sawi ang khân kumkhua pawhin a na hlen thei, ngaihthah tur a nilo, lo tuar rawh” a ti leh maia, a ngaih sam lutuk leh tuarchhel lutuk anga min ngai chu ka ngei lek lek mai.
A ni angin mipa ka nilo tih te a hre ve lo nge a hrelo der zâwk ni. “Nidangah kan ti leh mai dawn a nia, tûnah rih chuan ana tawh lutuk, ka duh tawh rih lo” ka ti ringawta, ka thusawi avâng chuan lungawi lo tih hriat tak hian a phun hluka. A hmanrua chu dah sawnin ka bulah chuan a rawn ṭhu a, enge a tih dâwn ti a ka lo en reng lai chuan “I nat ka duh lo, na tuar miahlo hian awm thei la ka duh” a rawn ti ringawta, ka ke chu ngun tak hian a en leh bawk.
Min ngaihtuah ve tak tak tih chu a hmêl aṭang chuan ka hre theia, tûnah phei chuan min ngaihven tu awm chhun a nih avang pawhin ka tân chuan a hlu viau mai. Hetah chhûngte ka nei ve siloa, ngaihsaktu ka nei ve miau loa, ka bula a awm chu ka lâwm takzeta, a ni awm lo se keimah chauh chuan engmah ka ti thei dâwn lo tih pawh ka hria.
Kan boruak chu a ṭang ru riau hian ka hria a, keimah zâwk chauh chu nge danglam ka hre thei lo, u Rinpuia awmdân te, a chêtdan engkim leh min ngaihsakna te chuan min tihlim takzet a, a ni tel hian ka duh telh telh ni mai hian ka hre tawh.
Chutih rual erawhin alaka ka rilru put dân erawh ala ngai reng thung.
“Ka na tawh chu a nih si hi, a hrim hrimin engvanga ka nat chu duh lo viau nge maw i nih le? U Rinpui ka sawi tawh kha aw, keichuan mipa rinawm tak ka duha, min kawpa min tihder ngai lo tur ka duh. Mipa lerh leh hmeichhe dang dang be kual ṭhin te hi ka duh ve lova, ka bialpa chuan keimah chiah min ngaihsakin min bia sela ka duh bawk, ka laka rinawm theilo tûr ka duh lo. Nangpawh bialnu i neia, i bialnu tân chauh chuan rinawm rawh, hetianga ka laka i awm fo mai hi ka hrethiam lo che, i rilru dik tak pawh ka hreloa, ka hmêlṭha i tih vâng ringawta min hnaih i tum te a nih chuan keichuan chutiang chu ka duh hauh lo a nia, ka sawi tawh kha. Min ngai nêp hauh suh, keichuan mi kawp hmang leh dâwt sawi hmang te hi ka duh ve lo, i bialnu chauh ngaihtuah rawh, hetia i awm fo hian rilru i tibuaia, i bialnu lakah ka inthlahrung bawk, i bialnu i ṭhena ngaihzâwng i neilo te a nih loh chuan hetiang hian rawn awm fo suh” ka ti leh dap dapa.
Ka duh anga thil ka sawi chhuak thiam lo lutuk chuan min ti thinrim viau bawk. Ka ngaihtuahnaa awm ang pawh hi ka sawi chhuak thiam ṭhin lo hian min ti tlâwm la ṭhin, mi anga thluak ṭha tak leh fing tak neih ka duh ve ṭhin.
Ka bula ṭhu pa chu a ngawi renga, engmah a sawi tawh dâwn lo emaw tih hnu ah “Mi kawp chu ka hmang hauh lo a nia, ka haw phawt ange. I mi ngaih ang kha ka ni bîk hauh lo, i hriatloh lam tak aṭangin thil a lo thleng ṭhin tih i hria ang, chutiang chuan ngai tawp ang che, thil hi kan hmuh leh hriat ang ngawt hi a ni ṭhin lo ania, zânah i ke kha hmet leh ang che m” tih zawng sawiin a chhuak zui leh ta tak taka.
Engmah ka sawi hman tawh lo, eng thu nge a sawi kha ka man pha hauh lova, min ti bo vek tawh zâwk. Bialnu a neih loh thu a sawi na ti dawn ila midangin a nei an ti bawk si, rilru a tibuai a nih ber hi.
A haw hnu chuan peih lo zetin rawng chu ka bâwl zui ṭaih ṭaiha, kawmthlangte Vawk pawh angai te bawkin an ngek leh rawng rawng tawh mai. Vêng reh lo ve tak chu kan ni ve hian ka hria a, a châng a zu rui rawn au lawng lawng te hi hriat tur a awm leh zauh ṭhin. Chutih rual erawh chuan intibuai erawh an awm khât viau thung.
Chaw ka ei kham chuan mu turin ka in buatsaih zuia, mipa ho pawh an rawn lêng dâwn lo tih ka hre chiang viau mai. An hmai leh hmui vûng nên kha chuan lên na chi ni hek lo le, ka room a ka almira darthlalangah chuan ka in en vang vanga, ka nuten ka bungraw ṭhenkhat an rawn thawn chu ka ti fuh phian mai.
Ka chal chu a lo lian tawh hle a, ka khawih chuan a dup deuh nuak mai. Keimah pawhin tûnah hi chuan hmêlṭha ka in ti lova, ka hmelchhe ngawih ngawih hian ka hria, thaw hak hian khumah chuan ka mu thla a, Feli chu call in a lo la vata, a ni hi chu englai pawhin ka tân chuan biak theih reng hian a awma, hei vâng te pawh hi a niang ka ṭhian dangte ai hian ka ngaina zual bawk.
“Vawiin chu a nuam em?” a rawn ti vara, kan feh tur thu kha ka hrilha. A châk ve viau kha a nia, dawr an neia, an buai lai tak a ni bawk nên rawn zin erawh a tum nghet viau thung.
“Chau lo e, mahse a hahthlâk lutuk. An kal thei hlawm bawk sia, haw lam phei chu min paw thleng ṭhak a lawm. Ka ke ka bilh palha” ka ti dap dapa, chutah khuaiin min zuk chungchâng vêl ka sawi chuan a lo nui vak vak leh ta nghala, mi mah rilru hah nâk a laiin a vun rei vaih phei chuan a lâwmawm viau loh rênga.
“Khatiang kha a rei hnu hian a hlimawm ṭhin phian a sin, ka lo kal ve châk e. Kan buai loh deuh hunah ka nute ka lo dil anga, ka rawn zin ve dâwn chiang a lawm, midang kha lo dil la. An lo a feh ve an phal chuan ka feh ve duh ania, in a inkhung chawrh chawrh reng hi a ninawm, khatianga feh ve te kha ka châk” a rawn ti bawrh bawrha, ka ṭhiannu nên hi chuan kan thil ngainat te hi a in anga, midang karah pawh kan inkâwm hrang nalh zel, engkimah hian milpui leh kan titi rual pui deuh hi an awm ve miaua, inlak hran vâng pawh ni hauh lo hian ṭhian te zîngah pawh tupawh hian kawm ngeih bik kan nei ṭheuh in ka ring.
“An phal lutuk ang, i rawn kal tâk tak hunah kan sawi ṭha dâwn a nia,kan dah phawt mai dâwn em ni. Ka ke leh lu nuam lo nên mut hma ka duh riau mai” ka tihchuan a ni pawhin a lo hnial bik lova, mu tur chuan in tin tuah in ka ṭawngṭai leh te te a, hei hi chu mut dâwn a pianga ka tih ṭhin dân a ni a. Ka nu hian ṭawngṭai lova mut a phal ngai lo.
Ka ṭawngṭai zawh chuan thil ka ngaihtuah neuh neuha, ngaihtuahna lah chu a mang duk maia. Engmah ka ngaihtuah ṭha hleithei lo chu ka thaw leh hap ṭhin, a tâwpah ka ning lutuk chuan mutthilh tumin ka bei a, a tâwpah chuan ka muhil ve ta hrâm a.
Zîngah chuan tho in rawng ka bâwl mawlh mawlha, mahnite hi chuan a châng chuan a khawhar thlâk ve lek lek zel. Chutia rawng bawl a ka lo buai lai chuan ka kawngka chu a rawn in kik dat data, tu tak chu ni ang maw ti a ka ngaihtuah lai mêk chuan hmeichhe aw hian “I awm em?” a rawn ti zuia, in entir tur a nih ring chuan ka lo chhâwn vata.
Hmeichhia keiai upa deuh tur rawn lût chu tunge a nih ka la hre hauh lova, min rawn en dân chuan ka ngaih a ti ṭha miah lo. Ka chal a vûng bawk nên en rei duh lo chuan tapa ka meichhem lam ngawt chu ka melha, “Enge i duha? In entir i tum nge?” ka tih rual a a thu rawn sawi avâng chuan ka phu zawk mai.
A aw vin zet chuan “Ka bialpa hi lo tibuai tawh suh, mi thar te te lehnghal i va zaktheilo em em ve, reilote i rawn awm ve dêk dêk a, mi ngaihzawng rawn chuh tum nghal ringawt mai, khawpui nula awm no satliah i nihna kha i rawn hmachhuan nge mi bialpa pawh ka chhuhsak thei tiin i rawn in ti thei zâwk?” a rawn ti nghal hlawk hlawk chu mak ti zet hian ka en tawpa.
Eng thu nge a rawn sawi chiam hi ka hre thiam lova, ka hamhaih bawk nên chhân mai dân tur pawh ka hrelo, amah chu ka en leh ngata. Rum zet hian min lo en reng thunga “Enge i sawi awmzia? Kei hian tu bialpa mah ka ngaizawng lova ka chhai hek lo, i hriatsual a nih chu” ka tih leh lai chuan za lo zet hian a rawn nui haka, a hmêlah pawh a âwih loh zia chu a lang reng mai.
Kei lahin a thu sawi awmzia ka hre der bawk silo, chutah min rawn hnaih sauhin a kâwng chu a dawma. A kut zungchal chuan min rawn kâwk in “Zorinpuia hi ka bialpa a nih hi i hria em? Vawikhat mah lo tibuai tawh suh, i ina lêng turin ilo sâwm ṭhin tih pawh ka hria, ka duh hauh lo ania. Mi khual lehnghal hmeichhe zak theilo tak i nih hi, mi bialpa lo hi i hmu lo em ni? Khu lamah te ngaihzâwn tur chu an tam ang chu, ka bialpa hi lo ti buai leh tawh suh ang che, zaktheilo lutuk khawpui nula tih takah i hmelṭhatna leh vun mawi na khân mipa thinlung lo hneh te i tum zâwk nge? Mipa hlir i kawi khâwm an la tilehnghala, zak hle rawh” a rawn ti leh chu ka insûm zo tawh bik lo.
“I duh duhin min rawn puh hauh suh, tin i bialpa kha lêng turin ka sâwm ngai hauhlo. A duh lo che a a rawn lêng peihlo a nimai a, keiin thiamlohna ka nei hek lo, duh lo tu che hi i bialpa angin ilo sawi ṭhin a ni zâwk lo maw? Tin khawpui nula chu ka ni na meuh mai, mahsela ka taksa mawina hmang hian tu mipa mah ka thlêm ngai lo, thlêm pawh ka mamawh hek lo. An duh a an rawn lêng a nimai, in lêng hnar thu awm suh, i hrechiang viau a ni lo'm ni? Nula ka nia, a duh duh chu an rawn lêng ang, mipa in min rawn rîm avâng hian hmeichhe buan chaklo ka ni tihna a ni hauhlo, min rawn puh chhe hauh suh. I bialpa chu i vêng ṭha zâwk dawn a nia, mi ina buaina rawn siam lo hian, khawngaihin min chhuah san rawh ka thin i ti rim hlauh ange, mi inchhunga buaina va siam chu engtin pawh awm la thiam i chang dâwn lo tih i inhria ang chu tiraw?” ka ti ve hmaka.
Mawi hnai taka biak ka tum bik hauh lo, a mi tih dân kha ka lawm lo takzet bawk. Thinrim taka min en hian a hmui a pet sawi zauha, a alh lo chauh hian ka hria a, mei chu ni se a alh vung hlurh hlurhin ka ring.
“Lo hlat ang che, ka ngawi mai mai hauh dâwn lo a nia” tiin an chhuak zuia, ka thaw huai mai. Khatiang khân hmeichhia hi kan lo zak lo in kan lo rapthlâk thei animaw? Khatiang hmeichhia kha engtin nge an awm theih? Hmeichhe zak theilo tak a nih ka ringa, chutih rual erawhin Zorinpuia chu ka haw hle bawk, amah avângin ṭawng khum ka tâwk a, tûn aṭang chuan a lak aṭang hrim hrim hian ka in la sawn tur a ni, ti a phun sapin ka rawngbawl lai bawk chu ka buaipui zui ta daiha, ka awm hlima buaina ka tâwk nghal phat chuan min ti zak hle bawk.
Ngaihnawm lutuk
ReplyDeleteA ngaihnawm lutuk tlat, a chang tunu in in ngaih zawna a ngaih dan hi ka ngaih dan chiah a ni,kan rilru a in ang chiah...
DeleteNgaihnawm lutuk ee
ReplyDeleteNgaihnawm thin e
ReplyDeleteNgaihnawm thin hle mai
ReplyDeleteNgaihnawm lutuk tlat, hahdam raih hi a nuam aw
ReplyDeletetawi thei e😁 a gaih nom si
ReplyDeleteNgaihnawm thin e
ReplyDeleteNgaihnawm ve
ReplyDeleteNgaihnawm leh over
ReplyDeleteVan ngaihnawm tak em,ka kham lo lutuk
ReplyDeleteNgaihnawm lutuk
ReplyDelete