MANGRAM PASALṬHA CHAPTER 10 LAST

MANGRAM PASALṬHA 

CHAPTER 10 LAST

“Khua kan thleng har tawh e, ka chau tawh” nithum ramhnuaiah kan riak tawh, ka pa te nên kan haw khân hetiang hian kawng a lo thui ang tih ka ngaihtuah pha lo hrim hrim, ka in ngaihtuah tam lutuk vâng te pawh kha a niang.

“Kan thleng ṭêp tawh, tuar hrâm hrâm la khua kan luh ve leh Lalpa chin hrilhin i nu leh pa bulah pawh palai kan tir nghal dâwn a nia” a tihchuan ka bu nghata, ka pum lah chu a ri leh tawh. Ka ril hi a ṭam zawm reng maiin ka hria.

“Chaw ei leh tawh mai ang ka ril a ṭâm, ka chau tawh bawk si. Ka mut te hi a chhuak lutuk” tiin thing pakhat nghêng chuan ka ṭhu thla hnaka, ka thaw ham ham bawk “Aw le, lo awm lawk la meichhemna tur kan zawng a nge, ka rei lovang” a tihchuan ka bu nghat nghata.

A sawi ang ngeiin thing nawi ro rawn pawmin a rawn lêt leh thuaia, ka lo en reng mai. Ka chau bawk nên engmah ka ti ve peih lo, amah chu che mawlh mawlhin kan sakhi rêp pai chu a hema, thingkung nghêng chuan ka muthlu diar diar ringawt.

Ka chau bawk nên ka meng hleithei meuhlo “Darpui harh teh, chaw hi ei lawk ang le. I ril a ṭâm kha in thing harh la chaw hi ei phawt ang” tiin min rawn sawi nak naka, zawi zet chuan mengchhuakin ka ena, ka ham zui bai bai bawk.

“Ka lo muthlu elo? Ei vat ang, kan kalna tur a la thui si mut hma ka duh” tiin ka tho chhuaka, chaw ei tura a lo chhawp sa lam chu panin ka nghâk leh riha, a ni pawh a rawn ṭhu nghâl vat mai. Ngawi reng chuan ei dunin sakhi sa a hem hmin chu ka keih pah tawn tawna, a tui ngei mai.

Ka puar rual chuan tho chhuakin Saithana pawh chu a kham zui thuaia, mutbu nei hek lo changel hnah satin kan mu leh tawpa, amah nên kan nih avângin engmah ka hlau lêm lo, min venghim zel dâwn tih ka hre chiang êm a ni.

Thing kâr aṭanga arsi rawn lang sêp sep chu kan thlir duna, a bân khamin ka mu dar dara, ka phun pah sep sep bawk. “Tihian zantin awm thei ila, inah chuan arsi zawng zawng inchungin a hliah zo sia, chuan fa kan neih leh an hmingah Sineihi te kan ti ve anga, a mak âwm. Thlapuimawia te kan sa anga” tiin ka nui hak haka.

Ka dârah a rawn sik nghal zauh mai “Chutiang em em a chi loh ang, hming nalh deuh kan sa ang chu. Khawi lam aṭangin nge chutiang chu i rawn ngaihtuah chhuah ni?” a rawn tih zawm zata, ka nui leh hak mai. Ka thil sawi chu a mawi lo êm bawk a ni, keimahin a ka put tur atân phei chuan a teuhlo mai.

“Aaaa ka ngaina êm a, ka sawi ve mai mai a nihchu.  Tihian awm dûn reng ang aw, leikapui aṭangin zantin arsi thlir dun ziah ka duh a nia. Chuan i dar nghenga kan damchhung hun hman ka duh, rei tak dam duna, fa tam tak neih ka châk” ka thusawi lai chuan min rawn kuah nghet sauhin ka chalah chuan a fâwp vang vanga.

“Kan la ti dawn a nia, muhil tawh rawh. Zân a tlai tawh, naktuk kan kal hah leh dâwn a nia” a tihchuan hnial duh tawh bik lovin ka mit ka chhing zui ta diar diara.

Zanlaia thawm ri deuh rak avang chuan meng chhuak zawkin Saithana ka bulah a lo awm hauhlo, koh mai ka tum lai chuan ka hnung lam aṭang hian ka hmui a rawn hup vata.

“Keimah bengchheng suh aw, ral an rawn hnai tlat mai” a tihchuan ka harh chhuak zawka, ka kâwnga ka hmanraw pai reng ṭhin chu la in ka in ring ve ta vata.

“An tam em?” keimah pawhin ka hmu theilo a nia, tûn ang zanthimah engtin nge a hmuh bik ang. Mahse pasalṭha a ni tlata, a hmu mai thei bawk “Tam vak lo, panga vêl chauh an ni. Chhûn aṭang khân min lo en thla tawh a nih hmêl” a tihchuan ka bu nghata.

Ka harh chian tâkah chuan khua pawh ka hmu fiah ta deuh, thla ram lam thlarah chuan hla vak lo thleng chuan ka hmu ve thei tawh “Ka lo pui ang che” ka tihchuan a kut chuan min rawn hmer salha “Lo awm phawt rawh, pakhat te te a ka thah loh chuan silai an keng tlat” tiin keimah chu kan awmna aṭanga hmun dangah chuan min awm tir te te in a lêt leh zuia.

A che vêl chu thaw dep depin ka ngaithla kar mai, reiloteah na tuar ṭê ri ka hre zuia, ka lung lah chu a phu dup dup lehnghâl. A chetsual ve mai ka hlau bawk nen ka awm pawh a nuam meuhlo, ka awmna hmun aṭang chuan ka lo ngaichâng renga, a khât tâwka na tuar hriat tur awm leh ṭhin chuan a che a fuh tih min hrilh ve zel bawk.

A tâwpah an zînga a hotu ni âwm tak chu a rawn au ta kûk kûk a, in mal beihah Saithana chu a cho thu a au chhuah pui kûk kûk mai. “A nih chuan êng chinah rawn chhuak rawh” Saithana chuan a ti thum chhar chhara, chupa pawh chu kan mei chhehna kiangah chuan a rawn lang zuia.

Ka hriat ngai a ni hauh lo, Saithana chu ka hnaih phei vata “Lo awm rawh, kan chingfel law law ange” tisupin ka biangah chuan a rawn chula, chupa amah chotu chu ngai pawimawh hmêl pawh a pulo, a cho viau te pawh a niang.

“Fimkhur rawh aw” tiin ka en chho a, bu nghatin chupa chu a pan phei ta chher chher mai. “Engvanga min beih tum nge in nih sawi la ka nun ang che” tiin chupa chu a en rana, a ni lah in chhân a tum lo tih hriat tak hian a ngawi ngur mai.

Saithana dawhtheihna in a tlin tawh lo a ni ngei ang “I thi ngei ang, Saithankhuma hian a hmangaihte tihnat tum tu a zuah ngai love” a tihchuan chupa chu a meng kawka, a hmêlah hlauhthâwnna a lang nghal bawk. Mei êng thlara a hmêl chu a lang chiang viau mai.

“Pasalṭha Saithankhuma maw?” tiin a hawi kual hruk hruka, Saithana chuan bei mai lovin a awmdân chu a ngai châng ran mai. “Ngaihdam min dil la, ka ngaidam mahna che. A tâwp nân engvanga min rawn bei nge in nih?” a ti chang leh faka, chupa lah chu Saithana hming a hriat rual khân a hlau nge ni engmah a tingam tawh der lo.

“I nula hruai hi kan hmuh rual cheu khân ka mit a lak êm avângin thah che a nupuia hawn ka tum vâng a ni e” a tihchuan ka lo chhing sawka, keimah vâng leh bawk maw? Keimah avâng hian engzât fakoa tam nge buaina kan la tawh ang? Saithana hi keimah avânga nunna derthawnga awm turin ka duh hauh lo.

“Ka zuah ang che, tin saw nula i tih saw ka nupui a nih saw. Vawi khat mah ka hmaah rawn in lan leh tawh suh ang che u, in rawn lang leh a nihchuan ka zuah tawh hauh lovang che u” tihriam hrawkin chupa chu a melh rûna, hlau zet in a tlânchhe nghal rawk rawk chu ngawi reng hian ka lo ena.

Ka rin ai a tlâwm leh hma si avâng chuan ka thaw huai mai “I ṭha em?” Saithana rawn ṭawng avâng chuan ka phu zuka “Ka... ṭha, i ṭha zâwk em? Engtin nge thim kârah khân i hmuh theih?” ka tihchuan a rawn nui leh haka, a dâr san uk in “An rim ka hria te pawh animahna, tirawh le mu leh tawh ang an rawn lang leh tawh hauh lovang” tiin ruang awmna aṭanga hla deuh takah chuan min kalsawn puia.

“Keimah avânga buaina i tawh fo ka duh miah lo ania, keimah avâng zêlin buaina a chhuaka. Lo piang velo tawp tur ka ni asin, buaina i tawrh phaha, i nun i chân phah a nihchuan Saithan ka in ngaidam thei tawh lovang” tiin a âwmah chuan ka bei kaka.

Ka hnungah chuan a chûl hliau hliau mai “Ka venghim ang che ka tih tawh kha, i piang hi inchhîr ngai suh. Ilo piang lovang tih ka hlauh mahnak laia, engvanga chutiang thu sawi mai nge maw i nih le? Nang awm lo la tu hmeichhia nge ka nunna thâp a ka vênhim duh awm tawh ang, piang lo zawngin ka awm reng mai dawn a sin” fiamthu ti tih hian a rawn ti a.

Ka nuih pawh a zalo, hmanlaiah hmeichhia avângin an indo fo tih ka hre ve reng si a, chutiang hre reng chung chuan engtin nge ngaihṭha tak chuan ka awm theih bîk ang? Keimah avângin a nunna a chân thei tih hre reng chung chuan ka awm a nuam thei ngai lovang.

Ka ngawih reng avâng nge thutak deuh zâwk hian min rawn be leha, “Darpui hlauthâwng suh, nang ka neih theih nân che leh ka vênhim theihna che a nihchuan ral za tam pawh ka do mai ang, chutih rual erawhin a pawng a takin tumah an rawn inrawlh lovang, i nu leh i pa kan biak hmasak ber an ngai tihna a nimai, ka nupui i nih chuan tumahin rawn chhuh luih che an tum ngai dâwn lo, hlauthâwng suh ka tihkha i kiangah ka awm reng ang, ka kalsan ngai dâwn lo che” tiin ka hmuiah chuan a rawn chuk zauha.

Thim kârah ka khi ver ver mai “Ral i do a nih pawhin i kiangah ka do ve ang, kan pahnihin le. I thihna ah ka thi anga, kan dam a nih pawhin kan dam dun reng ang, chu chu min tiam rawh. Kan in kalsan tur a nilo” ka ngaihdan tak pawh ani, a thi a nih chuan dam ve reng ka duh lo. A kiangah zêl awma, a kut vuana awm reng thei nih ka duh.

“Ka tiam a che, muhil leh phawt rawh” a tihchuan ka lu ka thing nar nara “Khua a var dawn tawha, ka mu peih tawh lo. Ka mut chhuak a reh vek, tihian awm mai mai ang, i nu leh i pa in min hua angem le? Kha chen ka chin hrilh duh lo che in ka awma, nangmah avâng pawhin min haw viau mai thei tlat” tiin a âwmah chuan ka thai sak neuh neuha.

“An haw ngai rêng rêng lo che, ru haw tur che in min tia. Hei an duh ang ngeiin ka ru haw ta che chu a nih hi, ka ti ṭha an ti viau zâwk ang” tiin a nui hak haka, chutiang chuan an ti a maw? An fapa tân min iai hauh lo tih a lang chiang viauin ka hria, a thusawi avâng chuan ka hahdam sawng sawng mai.

“Kan haw veleh ka nu leh pa bulah palai tirh chu a ngai ngei ngei a nihchu, an lo phallo a nih pawhin ka nei lui tho ang che. I bulah ka awm theih phawt chuan thil dang ka mamawh hleinem, hmeichhe dang tân ka phal teuhlo mai che, nu Zampuii pawh ka hmu châk tawh. Mak min ti viau angem le” min chhang mai lo, keipawh ṭawng leh tawh lo chuan ka ngaihtuah rauh rauha.

Ka nu leh pa ka ngaihtuaha, tûnah hian keimah avângin lusunin an awm mekin ka ringa, ka dam thu an hriat hunah chuan engtin tak awm ang maw? An thinrim loh hrâm ka beisei, keimah avânga lungngai taka an awm tur ka ngaihtuah erawh chuan ka awm a nuam bik chiah lo, ka thi ni ngeiin an ngai âwm si a, ka nau tal a la awma, tlêm chuan ka ngaihtuahna pawh a hahdam deuh.

Ka dam tih an hriat chuan an lâwm ve ngeiin ka ring, khawvâr hma deuh chuan rawngbawl dunin zîng hma takah tukṭhuan kan kil duna, kan pahnihte chauh pawhin kan hlim viau tho.

“Keichu khaw chhûngah awm kher lo mah ila a nuam ka ti tho, a dik tak phei chuan kan pahnih chauh hian tumah tibuaitu kan neiloa a nuam ka ti daih zâwk. Khaw chhûngah kan awm chuan buaina a tam si, ramhnuai hi nuam ka ti daih zawk” tiin sa chu ka pet thla pah paha.

Min rawn en nghal vutin “Ei tur kan nei nâng, khaw chhûngah kan luh hrim hrim angai a lawm, vawiinah chuan khua kan lût thei tawh ang. I puar em?” a ti zuia, bu nghatin kan piah luite ah chuan kam ṭhuahin kal kan siam zui leh ta thuaia.

Ka chau ve tawh tak zet, ka ke te hi a zâwng ut ut tawh, a kham em em bawk. Chhûn nisat vânglai tak chuan khua chu kan lût a, ka lo chhuahsan tawh khua chu ka thlir vang vang mai. A rei ve leh tawh bawk nên in pawh a lo pun belh nual mai.

Naupang tual chai ho chuan min lo hmu in an au chûl a, Saithana nên chuan muangchanga in zui lût in Lal mual lam chu kan pan dûn a “Ka awm loh chhûnga i chin ka hre ve ania aw, i nunrawn zia an sawi ṭhin a, khatiang kha ti tawh hauh suh ang che. In khaw mi min hmu ho hmêlah sâwn a ṭhen chu i rik rap ṭhin tih ka hre mai” tiin min lo lâwm tu kâra hlauthâwng hmêl pu ho chu ka hmuh hmaihlo.

Mipui chuan min zui dum duma, Lal mual kan thlen chuan Lal leh upa ho pawh Lal in luhka ah chuan an lo ding ṭhapa, nu Zampuiin min lo hmuh rual chuan a rawn tlân nghal vat mai. Min kuah thlawp in a ṭap hliam hliama “I rawn haw ta maw? Ka fapa pawh tûn ah chuan nunphung pângngai in a nung ve leh thei tawh dâwn a nih hi” tiin a lungchhe hmêl chu hlim hmêl in a rawn thlak leh ta thuaia.

Lalte lam pan chuan min kalpuiin Saithana chuan mipui hmaah thu sawiin kan chanchin engkim chu a sawi zuia, kut an beng dar dar mai. Kei erawh nu Zampuii chuan hmun danga ka kal a phal tawh meuhlo, Saithanan thu a sawi zawh chuan Lalpa chuan mipui lam chu ṭin turin a ti zuia.

Keipawh nu Zampuii nên an in lam kan pan bawk, Saithanate erawh pa Saia nên palai chungchâng vêl bâkah thil dang rêl tur a awm avângin Lal inah an la awm rih dawna, a bulah awm ve zel duh mah ila a mawi tawh lo tih ka hriat avângin engmah sawilo chuan nu Zampuii chu ka zui ve tawpa.

“Awi in chanchin Saia ṭhiante'n an rawn sawi khân in thi tak tak emaw kan tia, mahse i pa in a rin loh miau avângin vuina pawh kan nei lo cheu a, hei tûnah chuan a dikna chu a rawn lang ta a nih hi. Dam taka in rawn kîr chu ka lawm emai” tiin a sawi pah mawlh mawlha.

In chhûngah in zui lûtin rawng kan bawl zuia, keipawh rei tak ka lo awm ve tawhna a nih avângin ka khawr lêm lo, titi pahin a châng leh kan nui leh hak ṭhin. Ka awm loh laia Saithana awm dân vêl a sawi chuan mak ka ti a, keimah avânga chutiang khawpa a danglam chu mak tih a âwm reng bawk ani.

Saithana te pawh rawng kan bawl zawh hnu lawkah an rawn haw a, a hmanhmawh hmel hle lehnghâl. “Taia nu chaw ei kha han siam zung zung teh u, ral an hnai an ti sia, zanin lam chu inring renga kan awm a ngai tawh ang. Taia pawh hei a kal chhuah leh nghal mai a ngai dâwn a nih hi” a tihchuan ka kâ ho a.

Ral tih thumal chuan ka lung a ti phu dawt dawt mai, ka kal ve a phal leh âwm silo va. Ka hmuh phâk loha a awm lahin ka ngaih a ṭha der bawk silo “Ka lo tel ve ang” ka tihrual chuan rin ang ngeiin Saithana chuan min rawn melh hrawk a.

A hmêlah chuan zui tura min duh loh zia a lang chiang hle bawk, ka ngaihtuah bawk nên thlahfal leh chu ka phal bawk silo. “Inah lo awm rawh, chu chu a ṭha ber ka sawi tawh kha ka chân theilo che, tikhan ka nu leh pa kha lo vêng zâwk rawh. Engkim i hriat kha, him takin ka rawn lêt leh ang, chuan hnehna kan chang a nihchuan i nu leh pa bulah pawh palai kan tir tawh ang” a tihchuan ka lungawi chiah lo.

Tinge min dan tlat zêl le “Him takin rawn lêt lo ta la engtin nge ka awm ang, Saithan rawn tel ve ngei chu ka duh a nia aw, ka ngaihtuah che. Ka nu leh pa chu an ṭha em em ang” ka tihleh lai chuan a kut in min lo ti tâwp vata.

“Ka sawi tawh kha, hmeichhia i ni. Silai lêng vâk i tawng thei, inah lo awm rawh ka tihkha, ka venghim ang che tih ka sawi a ni lo'm ni? Venghim theilo tur che a min siam tum suh, chaw chu ei vat ang u” tiin a ṭhu zuia. Hnial leh chi pawh a ni tawh lo, a meng rum ropui si.

Ngawi reng chuan chaw chu kan ei mawp mawpa, ka ei tui thei hlawl lo. A ni erawh bar mawlh mawlhin a kham zuia, a insiam nghâl sawk sawk bawk “Lawmpa i hman em?” kan khua a rawn hruaite pahnih kha an rawn lût a, an lo lêt ta ngei a nih hmêl.

Min rawn nuih sukin an kal liam zuia, leikapuiah chuan va dingin ka thlir vang vang a. An liam hma loh chuan ka en reng mai, him taka an rawn lêt leh hram ka beisei, nu Zampuii te chuan min ko lûtin min hnem mawlh mawlha. Ka awm a nuam theilo nên in chhûngah chuan ka kal kual sek ringawt.

Khuaa kan luh ruala buaina lo awm leh nghal ringawt chuan ngaihtuah loh loh min ngaihtuah tir ani, nu Zampuii te nupa erawh enghelh nei hmêl pawh pulo in pa Saia chu Lal in lamah a kal leh ta daiha.

“Tirawh mu hma ang, ngaihtuah reng reng suh. Him takin an lo lêt em em ang, ka hre chiang a lawm” tiin amah chu khumpui lamah a lût zui a, kei erawh ka dinna ngaiah awm in pâwn lam chu ka thlir renga.

Vanduai palh thei an ni tih ka hai biklo, ka rilru chuan ka ṭawngṭai mawlh mawlh a, zanlaiah pawh mu ve mah ila ka muhil theilo, ka meng kara thil tam tak ka ngaihtuah bawk.

Chutah leh silai puak dur dur ri chu hria in ka ṭhu chhuak leh hlawla, pâwnah chhuakin râlkhat silai puah ṭhuai ṭhuaina lam chu ka en renga, him takin a rawn kîr leh angem? 

Engtikah nge an rawn kîr ang? Rilru chu a vai mup a ni ber mai, “I muhil thei ngang lo a nimaw?” pa Saia chu ka bulah a rawn ding ve a “Ka fapa chuan hnehna nên bawhhla a rawn chham ngei ang, ngaihtuah suh. Ka ring tâwk a lawm, hmelma silai mu pakhat avângin a thi ngai lovang” tiin ka dârah chuan a rawn beng thak thaka.

“Ka ngaihtuah emai him taka a lo lêt lo a nihchuan” ti a phun sapin inchhung lamah chuan ka lût zui leh ta daiha, ka muhil ṭan dâwn tihah kawt chhuah lam aṭang chuan bawhhla  chham ri a rawn awm ta ngei e, ṭhu chhuak vatin ar ke ziak chu ka siam nghal mawlh mawlha.

Khua a vâr ṭep tawh bawk nên ka hmanhmawh riau mai, Lal in aṭang leh zawlbuk aṭang te chuan silaiin an lo chhâwn ve ulh ulh renga. Kei erawh bawhhla rawn chham tu kha tunge a nih ka hre chiang êm a ni.

Khua avar rual chuan chak zetin kawtchhuah lam pan chuan ka tlana, kawtchhuaha lo lam hulh hulh sira lo ding ka pasal nita chu panin ka tlân zela, a ni pawhin min lo hmu tih hriat takin ka lam a rawn pan vata, zah leh insûm thei tawh lo chuan ka kuah ta thlawpa.

Him taka a lo lêt leh chu ka lâwm em a ni. A ni pawhin min kuah lêtin min nuih var vara “Ka rawn lêt leh ang ka tih kha” a aw thum leh pa zet chuan rawn tiin ka arkeziak siam sak chu a la zuia.

Chumi ni chuan nilenga rallu aiin khaw mipui ho chu an chaia, Saithana nên erawh khaw daiah lêng dûnin kan nunhlui kan fang dun a ni ber mai.

“Ka nupui duh tak” ka dul puar lah tawh chu chûl hauh hauhin a rawn phun sar sara, tûnah chuan kan inneih aṭangin thla eng emaw zât a liam ve tawha, ka nu leh pa ngei pawhin buaina awm lovin ka man vêl nen an lo rêl fel vek a nih kha.

Tunah chuan ka hmangaih ngei chu pasalah ka nei ve thei ta “Hringnun hi a mak tiraw? Ka tawng ang tih leh a taka a awm ka rin ngai loh chu a takin ka tawng chu a nia, ka mumang emaw ka la tifo mai, thawnthu chauha ka lo hriat ṭhin khawvêlah chengin nang ka tawng che a nia” tiin a âwmah chuan ka bei vâng vanga, min kuah nghet nghal sauh mai.

“Khawiah pawh awm in eng khawvêl pawh neila, i awmna khawvêl chu ka rawn zawng zel ang” a tihchuan ka ringhlel lo, he ka pasalṭha hian min venghim in ka kiangah a awm zêl dâwn tih ka hria.

A TAWP TA, A FAMKIM LO VIAU ANG TIH KA HRIA, MAHSE YOUTUBE LAM TUR KA IN SAWR BING VE TAWH A NGAIA